30 dezembro 2008

Atlántico. 20º Aniversario

O pasado sábado gocei na Nasa da festa do viséximo aniversario do Atlántico: Local de copas; taberna; sala de xadrez, pocha e mus; escenario de obras de teatro, narracións orais e actuacións musicais.
Achegueime a ese sitio de San Martiño Pinario por vez primeira haberá dezoito anos. Ía participar no seu primeiro torneo de xadrez. Rematou e quedeime durante dez anos máis, ata que as novas obrigas familiares forzaron a miña retirada. No entanto o lugar converteuse no salón fixo dos meus sucesivos pisos de aluguer, oficina permanente dun aprendiz de xadrecista e observatorio privilexiado do lecer das actuais primeiras figuras das artes escénicas do meu país.
Nas primeiras épocas conviviamos e combebiamos os culturetas e a farándula, chegándose a dar festivas interrelacións entre algúns dos seus membros máis destacados. Despois de pechado o local seguían animadas tertulias entre os mellores xadrecistas da nación ( eu de ouvinte ) e os actores, actrices e músicos que hoxe acadaron os éxitos que daquela sequera imaxinaban.
Débolle máis ao Atlántico ca o que el me debe a min; a fin de contas, moitas noites pasei ao carón da consumición máis barata, nun exercicio excelente de maximización dos recursos escasos. Porén, dábamoslle vida ao sitio nas noites baleiras do inverno e achegámoslle ao sitio un novo atractivo, máis polo áurea intelectual e rariña que deixabamos ca polo engado persoal dos que alí ficabamos.

O pasado sábado volvín ollar no documental montado por Llors Coira as facianas dos meus compañeiros de barra e mesa, a miña propia, dez, doce ou quince anos máis novas. Mirei ao meu redor no ambigú e alí estabamos moitos deles outra vez: Ángel C., Fran P. e Pepe S., Belén B., Neli, Camila B., Silvia ( a súa irmá Yoli a piques de dar a luz), Cándido P., Avelino G., Carlos P. e Marta, Jorge C. e Luis T., Víctor e Evaristo... E moitas ausencias, a meirande subsanabeis para dentro de cinco anos, e algunha xa definitivamente anunciábel: Ibán e Xepe.

Moi bo o documental, dicía, de J. Coira, e tamén moi boas as interpretacións dos Atlánticos, e de Suso, Blanca e Marcos ( Mina e Celentano ). O mellor, como sempre, Mofa e Befa, e o remate final: The Ellas.

Deixo videos coa música que escoitei na Nasa a noite que volvín achar a xente que compartiu comigo o meu amplo salón de casa.









Etiquetas: , ,

29 dezembro 2008

Regalos no Nadal

Papá Noel deixou:
a) Os Bolechas
b) Os Barbanzóns
c) Pan e coitelo, do Bieito
d) Ca commence aujourd´hui, de Tavernier

Etiquetas:

Sucede

21 dezembro 2008

Arbitraxes

Cuan curiosa é a psicoloxía humana. Estou racionalmente convencido de que ao longo dunha temporada compénsanse os puntos perdidos polas arbitraxes desfavorabeis cos acadados coas arbitraxes que erran ao teu favor, coa correción negativa que supón o fielato a pagar ao Real Madrid e Barcelona, sempre favorecidos.
Porén, na miña memoria non queda constancia de arbitraxe favorable ao Celta, ata dubido que tal especie poida existir. E o curioso é que probablemente aos siareiros dos outros equipos pensen exactamente o mesmo ca min.
Fago relación: As penosas arbitraxes sufridas por Mejía Dávila en Vitoria (día inesquecíbel por tantas outras cousas) onde expulsa a dous dos nosos cando tiñamos unha falta a favor. Ou o mesmo disparate feito por Esquinas Torres en Santander. O penalti non pitado por García Aranda cometido sobre Juanfran na final da Copa do Rei do 2001. A benevolencia de Andradas Asurmendi na cacería de Puyol sobre Revivo. A mesma benevolencia de Medina Cantalejo tolerando a Mauro Silva e Duscher; e o día que o Celta foi a Riazor cheíño de baixas tamén padeceu a mesma benevolencia cara Mauro Silva na persecución a Karpin impartida por Iturralde González. Ou o disparate de Brito Arceo na Copa do Rei. Cómo esquecer a calamidade continua de Pérez Burrul ou Andujar Oliver, e os erros sistemáticos de Díaz Vega, dende os tres expulsados e posterior peche de Balaídos nun Celta - Sevilla, ata o empurrón non pitado a Jordi Cruiff no triste partido contra o Atlético de Madrid. Sigo: os penalties non pitados por López Nieto no Camp Nou na temporada de Irureta ou os penalties non pitados por Fernández Marín no Bernabeu a Karpin e Gustavo López o día do infructuoso baño. A estrana arbitraxe de Rubinos Pérez o día do Levante, no último ano en Primeira División.
Podo seguir, teño máis exemplos, pero para qué? Volvo repetir que unha lista semellante a esta, trocando os protagonistas, podería ser escrita por calquera seguidor doutro equipo. Supoño que vai na nosa natureza.
Foi o meu Celta perseguido polos árbitros? Penso que non, simplemente lembro os días negativos.
Difícil traballo o seu: a mellor calificación implica ter pasado desapercibido. Se eres noticia é que o fixeches mal. Un home contra vintedous, que te van intentar enganar. A enemiga segura dos espectadores, a desconfianza dos adestradores que miran ao árbitro como un perigo para o seu posto de traballo.
Non quero rematar sen a miña pequena homenaxe ao mellor árbitro que eu vin nunca nun campo de fútbol: Emilio Soriano Aladrén, que realizou unha arbitraxe perfecta nun Celta 1 Real Sociedad 3.


P.S.: Por qué sempre nos referimos aos árbitros dicindo os dous apelidos?

Etiquetas:

20 dezembro 2008

Virá a morte e terá os teus ollos






Non paro de ler no día de hoxe comentarios en distintos xornais que lembran os últimos versos escritos por Cesare Pavese ( del quen, por certo, hai tres meses cumpríase o centenario do seu nacemento). A causa da sorpresiva interese polo poeta italiano é non menos sorprendente: Xa que o escritor intitulou unha obra súa coa evidente "Lavorare stanca", traballar cansa, varios xornalistas asocian a sentenza literaria coa actitude de Mariano Rajoy, persoa de dereitas de toda a vida pero que seguro que admite unha grande simpatía por Lafargue, o xenro do Karl Marx.
Os columnistas discútenlle a Rajoy a ausencia no Congreso dos Diputados canda a votación dos Orzamentos Xerais do Estado, coa escusa incrible de estar xantando cun adversario do seu propio partido: o inefable Mayor Oreja.
Eu non achei de menos a Rajoy, abondoume cunha frase do día anterior para quedar farto del, cando dixo que Zapatero baixouse os pantalóns diante dos nacionalistas por, entre outras cousas, formalizar a subcomisión de seguimento de infraestruturas para Galiza. Esa frase pasmoume e incomodoume a partes iguais. Incomodoume porque amosa pouco sentido común, ningún respecto aos colegas de partido do Parlamento galego, e evidencia o seu definitivo esquecemento da terra que o viu nacer.
Pásmame pola carga negativa que pretende pasarlle a expresión da baixada de pantalóns. Ademáis dunha diáfana connotación machista homófoba ( máis propia de Aznar que do socio do Liceo Casino de Pontevedra) revela descoñecemento da realidade: baixar os pantalóns anuncia algún dos mellores momentos do día ( durmir, cagar, mexar ou otras accións pracenteiras - facer deporte, por exemplo). Relembremos unha das mellores esceas de pracer na historia do cine: a faciana de Peter Sellers no Guateque mentras bota unha adiada mexada.
Non vou o fondo asunto, non paga a pena. Consólame polo menos que a preguiza de Rajoy serva para recuperar ao escritor Pavese e as súas circunstancias: Os ollos da morte que procurou estaban inseridos na face da norteamericana Constance Dowling, belísima actriz de curto recorrido, menos lembrada pola súa arte que polos comunistas amoríos que gozou: ademáis de Cesare, o director de cine Elia Kazan, tan extraordinario director coma pésima persoa, segundo contan ( queda pendente falar del, e darlle voltas á idea tantas veces esquecida de que a excelencia profesional non ten por que vir engadida da bonhomía humana ( o exemplo típico é o de Isaac Newton).
Virá a morte e terá os teus ollos, verrà la morte e avrà i toui occhi non fica lonxe de "estos días azules y este sol de la infancia" de Machado ( ah, vostede é o irmán de Manuel, que lle dixo Borges) ou da Casida del Sediento de Miguel Hernández. Tres tristes mortes, por certo.


A fotografía de Constance Dowling é da revista Life.

Etiquetas: , ,

18 dezembro 2008

Aniversario

Un día coma hoxe naceu hai cinco anos. Ten o problema de estar no medio: sofre ciumes pola pequena e non ten as prerrogativas do maior. É guapo coma eu fun na súa idade ( cunha perrera ao Johann Cruiff, que me campaba moi ben). Ten bo corazón e moi mala uva ( niso parécese á nai). Estou orgulloso del ( e do outro e da outra).
Moita sorte.

Etiquetas:

15 dezembro 2008

Crónicas gastronómicas. 3ª. Casa Marcelo.



Na rúa das Hortas de Santiago de Compostela, pertiño da Praza do Obradoiro, medio agachado, atópase Casa Marcelo, un restorán moderno, coa cociña á vista, e cunha clientela variopinta que adoita ir xantar coma os conversos ires a misa: con devoción proselitista.
Fun por motivos de traballo, o que me deu tempo a ollar con vagar ás mesas veciñas: unha parella de xubilados angloparlante que reiteraron os seus parabéns polo servizo dispensado á elegante xefa de sala, políticos que eu cría retirados, tres rapaces que non chegaban a trinta anos con pinta de ser desa clase de empresarios denominada "emprendedores" caracterizada pola forma de vestir "casual", e a miña esquerda unha xove parella de físicos meteorólogos cun bebé ( o rapaz foi hai dezasete anos un dos meus primeiros alumnos de xadrez ). A entrada no local da clientela espaciábase no tempo, de xeito que cando algúns entraban - pasadas as tres da tarde - outros xa ían saíndo, polo que se foi producindo unha renovación constante na paisaxe humana do restorán ( como nos tempos do Catro Ventos, vamos ).

A peculiaridade do local ten un forte paradoxo: podes calificalo como "comida caseira" no senso de que ti sentas e, como na casa dos teus pais, vai aparecendo a comida, que si queres a tomas ou senón deixas, pero sen opción a retruque. Por outra banda, e un local só apropiado para menores de cincoenta anos ou para maiores previamente educados no refinamento gastronómico: típica presentación que aborrecerían os vellos: pouca comida en cada plato... pero non estamos en Galiza?

Na miña mesa había pan - recén feito no propio restorán - auga Cabreiroá e un viño albariño que estaba ben bo.
De contado chegaron os manxares, que de seguido enumero:
- Paté de anchoa con pan de romero.
- Chipiróns na súa tinta.
- Sardiña con pementos de Padrón.
- Menestra dea verdura da temporada.
- Atún con tomate.
- Pescada al pil pil de limón e caldo de pementos verdes.
De sobremesa:
- Piña colada
- Bica.

Consideracións:
1ª.: Un remata farto, pouco cada vez pero bastante en conxunto. Polas dúbidas o consumo do gorentoso pan é notable.
2ª.: Todo moi rico.
3ª.: Sardiña vai en singular: unha e pequena. Mágoa porque estaba excelente.
4ª.: O mellor, de matrícula de honra, a pescada al pil pil. Perfecta.
5ª.: Mención de honra á piña colada.

Este menú degustación son 60 euros sen ive e co viño e cafés aparte. Son moitos cartos para comer ( e máis para min, que adoito xantar por 4,90 nos comedores universitarios, dos que escribirei en pouco tempo ), pero quédame a sensación de que máis que gasto foi un investimento: Tanto a harmonía do local coma a preparación da comida convida á delectación, ao uso intensivo dos sentidos, ao uso consciente do gusto e do olfato.
Por conseguinte: non é un sitio para ir todos os días - quen poidera - , senón para un capricho de cando en vez, ou para aconsellar cando se trate dalgún compromiso profesional.
Sigo sen ter claro, logo, se é caro ou barato, nas coordenadas calidade/cantidade/prezo. A experiencia estivo ben, e o dono, Marcelo Tejedor, ademáis de entrañable ( cuestións persoais miñas ) é un tipo interesante.


A imaxe do apetitoso tomate está sacada da propia páxina web de Casa Marcelo.

Etiquetas:

O caso Alba

De esguello, porque o asunto é tan noxento que non teño gañas de máis, voume enterando das novas que van xurdindo do xuízo á nai e padastro da nena Alba.
Enlazando pensamentos ratifícome na idea de que o estado de dereito que din que temos é máis nos papeis que na realidade. E que mentres a Xustiza vaia mal ( vai moi mal ) toda a engranaxe dun Estado que quere ser moderno non funciona. O descrédito absoluto do Consello Xeral do Poder Xudicial e do Tribunal Constitucional é boa mostra diso.
Pouca confianza merece un Estado que retorce as leis e inventa imputacións para impedir que reos coa condena cumprida poidan saír á rúa. Ou que a axenda de reformas penais sexa escrita por un pai cheo de dor... reformas que en vez de asumir a realidade vai optando por demagóxicos incrementos de penas nos delictos con menor susceptibilidade de incremento, mentras segue sen ser tratada a escandalosa - na miña opinión - resolución que finalizan os procedementos por homicidios "aparentemente" imprudentes na conducción de vehículos.
Ao grán: Unha das trabes básicas do dereito penal occidental moderno é a escrupulosa separación que debe existir entre acusado e víctima, argumento básico se queremos que a Xustiza mereza tal nome. ( Aproveito a mención ás víctimas para reiterar a miña repugnancia polo tratamento que fan e que os medios reflicten das asociacións de víctimas do terrorismo, que no canto de solicitar xustas pretensións de indemnizacións económicas e honras morais tratan, con bastante éxito, de influir nas pertinentes accións do goberno ).
Pero xustamente nos delictos como o que nos ocupa, ou naqueles de agresións sexuais, unha mínima empatía provoca os maiores sentimentos de repulsa, coa agravante engadida se pensamos en fillos ou mulleres coñecidas como potenciais víctimas. Por iso sería de agradecer o utópico desexo de tratamentos informativos menos sensacionalistas.
Como non parece que agora nin nun futuro máis ou menos cercano eses desexos vaian ser satisfeitos quero confesar a miña satisfacción de non ter traballado cando correspondía para fulanos como os que agora están sendo acusados, e quero confesar asemade a miña desconfianza da xustiza, que nestes casos nunca darán sentenza pacífica.
Si creo, e falo máis desde as visceras que desde o cerebro, que calqueira pena que corresponda aos que torturan a bebés ou a nenos é sempre inferior a que merecen.
Mal vai a sociedade cando no seu interior viven indivíduos tan covardes.

Etiquetas:

14 dezembro 2008

A paisaxe perdida.


Seis meses despois do seu pasamento (poderíase precisar, e maldicir aos médicos que xogan a ser deuses, pero hoxe non presta falar) volvo na tardiña a terra que o viu nacer hai oitenta e seis anos. Xunto o Miño penso nas paisaxes que meu pai viría de neno e decátome que de certo ten que ser ben distinta: sen Salto na Batundeira, con menos pontes en Ourense, con moitísimas menos casas.
O monte tamén sería distinto porque o que antes estaba coidado para dar alimentos ou leña ou estrume, agora está inzado de feraces acacias que todo o devoran.
Entrei polas Lagoas onde aínda fica en pe, malamente, a nave de Rogelio Fernández onde traballou de mozo, e de onde saliu un día por vez primeira para Vigo, na caixa do camión do Sr. Reverter - previamente reparado por el -, para ver unha semifinal de Copa entre o Celta e o Valencia de Mundo, Epi e Gorostiza.
Falaba pouco, pero nos últimos anos contaba como despois da guerra tivo que facer o servizo militar en Catro Ventos en Madrid, e a volta traballou para Fenosa no Encoro das Conchas e despois nos Peares. Falando da parroquia aledábase a cara lembrando o veciño máis popular, o Cuco, o os xogos no adrio da igrexa maxinados polo crego Gabriel Muñoz, que no tempo da guerra - contan - agachou aos que queimaran o templo.
Paseo polos lugares de Velle e a xente que nunca antes me vira recoñéceme pola faciana, acerta de quen son fillo e non poido evitar un calorciño de fachenda nas fazoulas, dun aprezo herdado.
Cada vez que volvo a Velle miro a liña dos montes contra o ceo e penso se será esa a que el vía hai tanto anos. E como o esforzo sen froito causa melancolía troco de pensamento de contado para non enguedellarme na nostalxia erma das lembranzas nas que só aparecen os bos recordos deixando de lado a realidade da pobreza da casa, do esforzo cotiá, do frío e da humidade.
Aproveito a viaxe para non esquecer de onde veño, para non ser un urbanita presumido, porque agora son dono indiviso dunhas presadas de terreo que non hai moito daban froitos dabondo para comer unha familia e para ir á praza, e porque naquelas terras descritas por Xocas cando meu pai era neno descansan para sempre moitas xeracións de antergos meus.

Etiquetas: ,

30 anos e 6 meses

Lolo e Miguel. Meu curmán maior e meu pai. O único dos sobriños deste que o chamaba só polo seu nome.
Hai trinta anos, Santa Lucía, botaban unha obra de Alfonso Paso pola tele. Eu non estaba ben, vomitei pola noite. O día 14 chovía moito, moitísimo, en Santo Tomé de Freixeiro.
Deixou tres fillos menores de idade,un case recén nacido, e durante moito tempo eu pensei sobre qué pasaría cun 124 azul, quen o volvería guiar.
Mentres poida non esquecerei.

Etiquetas: